نور
همان طور که می دانید نور نقش بسیار مهمی در عمل فتوسنتز گیاهان دارد و علاوه بر آن یکی از تأمین کنندگان دمای محیط گلخانه به شمار می آید.
در گلخانه ها موارد زیر براساس نوع گیاه کشت شده و نوع اقلیم تعیین می شود:
شدت نور
جهت تابش
نوع منبع روشنایی
بنابراین دستگاه نورسنج یکی از لوازم گلخانه است که کاربرد زیادی دارد و داشتن آن الزامی است.
دما
تجهیزات کنترل کننده ی دما یکی از الزامات گلخانه ها محسوب می شود.
دما نقش بسیار مهمی درموارد زیر دارد:
فعالیت گیاهان
عملکرد محصولات
کنترل بیماری ها
بنابر این استفاده از تجهیزاتی که توانایی ثبت و ذخیره ی تغییرات دما در طول شبانه روز را دارند بسیار اهمیت دارد. معمولا دامنه ی دمای محصولات گلخانه ای بین ۱۵ تا ۳۵ درجه ی سانتی گراد است و بررسی دقیق آن در دفع آفات نقش مهمی را ایفا می کند. در نصب دماسنج باید به این نکته توجه کرد که، دما در ارتفاعات مختلف، متفاوت است و دماسنج باید در سطح گیاهان نصب شود تا دمای واقعی اندازه گیری شود.
رطوبت
رطوبت یکی دیگر از فاکتورهایی است که در کمیت و کیفیت محصولات و همچنین کنترل بیماری ها و آفات نقش مهمی دارد. بهترین میزان رطوبت در گلخانه ها ۷۵% می باشد. به عنوان مثال رطوبت بیش از ۷۵% و دمای کمتر از ۲۵ درجه سانتی گراد سبب افزایش قارچ ها می شود. از این جهت وجود رطوبت سنج به عنوان یکی از مهم ترین تجهیزات گلخانه به شمار می رود.
دی اکسید کربن
با توجه به نقش مهم دی اکسید کربن جهت افزایش فتوسنتز گیاهان و در نتیجه افزایش عملکرد محصولات و گیاهان، اندازه گیری منظم و دقیق آن در محیط گلخانه اهمیت بالایی دارد. در فضای گلخانه به دلیل وجود حداقل تبادلات گازی بین محیط بیرون و داخل، تامین دی اکسید کربن بسته به نوع محصول کشت شده توسط :
تهویه ی مناسب
استفاده از سوخت های گازی
مولد کربن دی اکسید
و …
صورت می گیرد. غلظت مناسب کربن دی اکسید در گلخانه ها حدود ۶۰۰-۹۰۰ ppm است. پس می توان گفت دستگاه اندازه گیری کربن دی اکسید یکی از لوازم گلخانه محسوب می شود که باید هنگام احداث گلخانه، خریداری شود.
رطوبت خاک
در گلخانه ها بررسی و تنظیم میزان و زمان آبیاری گیاهان بر اساس رطوبت خاک معین می شود. از این رو یکی از پارامترهای مهم در گلخانه ها به حساب می آید. دستگاه رطوبت سنج خاک یکی از پرکاربرد ترین لوازم گلخانه است و به صورت قلمی و سنسور سرخود در بازار موجود هستند.
وسایل گرم کننده
یکی از مهمترین وسیله ها که قبل از احداث گلخانه باید به آن فکر کرد، تامین وسیله ی گرم کننده می باشد که امروزه بیشتر از بخاری های نفتی و یا گازی که دودکش آن ها به بیرون راه داشته باشد، استفاده می کنند. البته در گلخانه های بزرگ از سیستم آب گرم و یا بخار نیز استفاده می کنند.
وسایل خنک کننده
یکی از ارزان ترین و پر کاربرد ترین راه ها، استفاده از سیستم پوشال و پنکه می باشد. به این صورت که در طول یکی از دیوارها، یک صفحه ی پوشالی به صورت ایستاده قرار داده و توسط لوله ها آب را بر روی آن جاری می کنند تا خیس شود و سپس با روشن کردن فن و یا پنکه ای که در مقابل آن قرار دارد محیط گلخانه خنک می شود. البته سایه دادن و پوشاندن پوشش گلخانه مانع تابش مستقیم نور خورشید می شود و تا حدی به کاهش دمای محیط گلخانه کمک می کند. امروزه استفاده از سیستم مه افشان در گلخانه ها برای حفظ رطوبت و کاهش دمای محیط، بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.
تهویه مناسب
تهویه ی گلخانه ها باید با توجه به دمای مورد نیاز گیاهان انجام بگیرد و وجود فن که با زمان بندی فعال و غیر فعال می شود و یا دریچه هایی که در بالای پوشش گلخانه قرار گرفته اند صورت می گیرد.
با توجه به مطالب گفته شده در مقاله، به طور خلاصه می توان گفت که تجهیزات گلخانه که وجود آن ها ضروری است شامل:
دستگاه سنجش نور
دستگاه سنجش دما
دستگاه رطوبت سنج
دستگاه سنجش کربن دی اکسید
دستگاه سنجش رطوبت خاک
وسایل گرم کننده
وسایل خنک کننده
سیستم تهویه
وجود هر یک از این لوازم گلخانه، علاوه بر آسان تر کردن کار برای شما، سبب می شود که بازده و درآمد زایی بیشتری داشته باشید.